Κάγκελα παντού

Αυτό μου έρχεται πρώτο στο μυαλό από τα δύο χρόνια που δούλευα ως εκπαιδευτικός στις φυλακές Διαβατών. Μετά την είσοδο στο τεράστιο κτίριο στη μέση του πουθενά και τους δύο ελέγχους στα ρούχα και τις τσάντες μας για μεταλλικά αντικείμενα, περνούσαμε στον κυρίως χώρο με τον τεχνητό φωτισμό λόγω της έλλειψης παραθύρων και τις βαριές μεταλλικές πόρτες που ανοιγόκλειναν με πάταγο, για να οδηγηθούμε σε «χώρους εκπαίδευσης» υγρούς και χωρίς κεντρική θέρμανση. Ελάχιστες από αυτές τις εμπειρίες μου ως εκπαιδευτικός μπορώ να αφηγηθώ σε ένα δημόσιο μέσο όπως το μπλογκ, καθώς εμπλέκουν σωφρονιστικούς/ές υπάλληλους, έγκλειστους/ες και λεπτομέρειες από το χώρο των φυλακών. Το γενικό συμπέρασμα χωράει όμως εδώ και είναι ότι η Πολιτεία έχει αφημένους αυτούς τους ανθρώπους στην (κακή) τύχη τους, στοιβαγμένους σε φυλακές σχεδιασμένες για το ένα τρίτο του πληθυσμού που φιλοξενούν, κρατώντας αδιακρίτως μαζί υπόδικους/ες και καταδικασμένους/ες, μικροπαραβάτες/τριες και ένοχους/ες για κακουργήματα. Το ελλιπές προσωπικό, ακόμα κι αν έχει τις καλύτερες προθέσεις, ελάχιστα μπορεί να κάνει σε αυτές τις συνθήκες. Οφείλω πάντως να τονίσω πως γνώρισα υπαλλήλους στις φυλακές με πραγματικά καλές προθέσεις και αναπάντεχα θετικά αποτελέσματα, λόγω του σταθερού τους ενδιαφέροντος.
Όλα αυτά τα θυμήθηκα διαβάζοντας για μια ευγενέστατη πρωτοβουλία που ξεκίνησε στο μπλογκ του Πανόπτη, στο οποίο οδηγήθηκα από την οξυδερκή Φωτούλα. Εν περιλήψει, μια ομάδα από ευαισθητοποιημένους/ες μπλόγκερ αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί για τις έγκλειστες μητέρες των φυλακών Κορυδαλλού που ζουν μαζί με τα παιδιά τους μέσα στις φυλακές, τις «μωρομάνες», όπως τις λέγαμε στα Διαβατά. Σε όσους/ες κάνει εντύπωση η ύπαρξη παιδιών μέσα σε φυλακές, ο Σωφρονιστικός Κώδικας (άρθρο 13.4) δίνει το δικαίωμα στις έγκλειστες μητέρες που έχουν παιδιά μέχρι τριών ετών να τα κρατούν μαζί τους σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, για να μη στερηθούν τη φροντίδα της μητέρας τους σε μια τόσο νεαρή ηλικία. Είναι μάλλον προφανές ότι οι φυλακές δεν είναι χώρος κατάλληλος για το μεγάλωμα παιδιών και η πρωτοβουλία των συγκεκριμένων μπλόγκερ προσπαθεί να βοηθήσει όσο περισσότερο γίνεται την κατάσταση, ανοίγοντας και μια γενικότερη ατζέντα για τα προβλήματα και τις ελλείψεις στο γυναικείο τμήμα των φυλακών. Σας καλώ/παρακαλώ όλους/ες όσους/ες με διαβάζετε να επισκεφθείτε το συγκεκριμένο μπλογκ, έστω και μόνο για να ενημερωθείτε σχετικά με ένα χώρο που σπάνια βρίσκει μέσο να δημοσιοποιήσει τα προβλήματά του.
Θα ήθελα όμως να προσθέσω και ορισμένα σχόλια για το ζήτημα. Αντιμετωπίζω γενικά ως πολύ θετική την ευαισθητοποίηση των συμπολιτών/ισσών μου για διάφορα κοινωνικά προβλήματα και τη διάθεσή τους να προσφέρουν εθελοντικά κόπο/χρόνο/χρήμα για να βοηθήσουν συνανθρώπους τους σε ανάγκη, είτε αυτόνομα είτε μέσα από έναν υπάρχοντα οργανισμό (την Εκκλησία αφορμώμενοι/ες από την ιδιότητα του/της πιστού/ής, τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – ΜΚΟ αφορμώμενοι/ες από την ιδιότητα του πολίτη). Όποια ανακούφιση όμως και να αισθανθούμε για την αντοχή των ανθρωπιστικών αξιών στην αλλοτριωμένη εποχή μας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κράτος πρόνοιας είναι πανευρωπαϊκά σε υποχώρηση και στην Ελλάδα υποχωρεί απ’τα μετόπισθεν. Καμία πρωτοβουλία ή πρόγραμμα εκπαίδευσης, περίθαλψης, απεξάρτησης κτλ. δε μπορεί να υποκαταστήσει τις οργανωμένες δομές ενός κράτους κι όταν φτάνει να το κάνει, γίνεται επικίνδυνο, επειδή ακριβώς βοηθά την Πολιτεία να μείνει στην ησυχία της και την τσιγκουνιά της (να διευκρινίσω ότι μιλάω μέσα από την πείρα ικανής συμμετοχής σε τέτοιες πρωτοβουλίες). Αν δε δημιουργούμε δηλαδή και μηχανισμούς πίεσης προς την Πολιτεία, η δράση μας μετασχηματίζεται αναγκαστικά σε φιλανθρωπία, όσο συνειδητοποιημένοι/ες για το ζήτημα και αν αισθανόμαστε. Αυτά τα λίγα με αφορμή την πρωτοβουλία των αγαπητών συναδέλφων και σε καμία περίπτωση για κριτική τους. Επισκεφθείτε, αν θέλετε τη σχετική ανάρτηση.