CLICK HERE FOR THOUSANDS OF FREE BLOGGER TEMPLATES »

3.2.09

Μικρό σχόλιο για τον "πούστη που κόβει δέντρα"

Όσοι και όσες με διαβάζετε συστηματικά, θα ξέρετε ότι η μόνη πολιτική ταμπέλα με την οποία δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα πάνω μου είναι του οικολόγου (σε συνδυασμό με αυτήν του αυτόνομου και όχι του πράσινου παρεμπιπτόντως). Φλέρταρα λοιπόν προσωρινά με την ιδέα να γράψω για τους ελεύθερους χώρους στην Αθήνα και τα κομμένα δέντρα στο πάρκο της Πατησίων και Κύπρου, είδα όμως ένα σωρό κόσμο να ασχολείται εντός κι εκτός μπολογκόσφαιρας, οπότε καθησυχασμένος επέστρεψα στη μανιώδη συγγραφή σημειώσεων για την έκθεση Λυκείου (ο βασικός λόγος που δε γράφω εδώ αυτήν την περίοδο, είναι ότι γράφω πολύ γενικότερα, παρεμπιπτόντως αρ. 2).
Σήμερα όμως που περιπλανήθηκα μετά από μέρες στη μπλογκόσφαιρα, πέτυχα και ξαναπέτυχα την ατάκα για τον "πούστη δήμαρχο που κόβει δέντρα" ή πιο υπαινικτικά "τον δήμαρχο που κάνει πουστιές κόβοντας δέντρα". Θα ήθελα να ενημερώσω τους αγαπητούς/ές ευαισθητοποιημένους/ες συμπολίτες/ισσες του διαδικτύου ότι ο συνδυασμός οικολογικών ιδεών με ρατσιστικές ή και ολοκληρωτικές, έχει όνομα και αυτό είναι ΟΙΚΟΦΑΣΙΣΜΟΣ. (Για μια βασική ενημέρωση, περάστε από τη Wikipedia.)

[Προειδοποίηση προς τους/τις σχολιαστές/τριες που τυχόν θελήσουν να μου εξηγήσουν ότι "η πουστιά" ή "ο πούστης" είναι κυρίως ηθικοί και όχι αναγκαστικά ομοφοβικοί χαρακτηρισμοί: είμαι γλωσσολόγος, δεν ξέρετε με τι σεντόνια πάτε να μπλέξετε.

Ανανέωση της 4ης Φεβρουαρίου: Ο Αλλού Φαν Μαρξ αποδείχτηκε αρκετά τολμηρός, οπότε στα σχόλια θα διαβάσετε το σεντόνι για το οποίο προειδοποιούσα]

11 σχόλια:

Provato είπε...

tell them golden mouth!

sot είπε...

Τέτοιοι χαρακτηρισμοί δρουν τελικά αποπροσανατολιστικά.
Εκείνος που ήταν αρκετά εύστοχος ήταν ο χαρακτηρισμός του Μητσικώστα "ο παρανοϊκός δήμαρχος με το πριόνι"(κάπως έτσι τον είπε), γιατί είναι παράνοια να λέμε ότι "θα" αποκαταστήσουμε τους χώρους πρασίνου.
Αν υπήρχε πραγματική ευαισθησία για το πράσινο, θα έπρεπε κάθε έστω και προσωρινής καταστροφής ενός μέρους του, να είχε προηγηθεί η δημιουργία κάποιου χώρου τουλάχιστον ίσου εμβαδού σε κοντινή περιοχή.

περιούσιος είπε...

Δεν θα μπορούσα να διαφωνήσω με την ανάρτησή σου. Ασχολήθηκα και εγώ με το εν λόγω θέμα, επειδή με εκνεύρισε, που ευαισθητοποιημένοι οικολόγοι αλλά και ιστολόγοι χτύπησαν ένα συγκεκριμένο πρόσωπο στις εικαζόμενες προτιμήσεις του. Ναι, συμφωνώ, ότι ήταν απαράδεκτη ενέργεια η κοπή των δένδρων αλλά όταν θέλεις να λέγεσαι πολιτισμένος, οφείλεις να συμπεριφέρεσαι πολιτισμένα και στην καθημερινότητά σου. Και αυτή, ακριβώς, τη συμπεριφορά δεν την είδα. Ούτε καν οικοφασισμός, τώρα, που το σκέφτομαι, δεν είναι αυτή η συμπεριφορά. Αλητεία ενδεδυμένη το μανδύα της οικολογίας είναι.
Υ.Γ. Ο κορυφαίος χαρακτηρισμός, που αποδόθηκε στον κ. Δήμαρχο, είναι "ΟΜΕΡ ΠΡΙΟΝΗΣ". Γελούσα ένα ολόκληρο απόγευμα.

A.F.Marx είπε...

Είσαι υπέρ μιας αποστειρωμένης γλώσσας;
Να πετάξουμε από το λεξιλόγιο μας και από τα λεξικά τις λέξεις πουστιά και πουτανιά; Τι να κάνουμε που έχουν αποκτήσει και μεταφορικές έννοιες οι συγκεκριμένες λέξεις;
Τα λεξικά λένε:
Πουστιά: μτφ ανήθικη πράξη, ατιμία
Πουτανιά: μτφ δόλια συμπεριφορά, απιστία.
-----
Δεν σκόπευα να γράψω σχόλιο, αν και αυτά τα περί του δημάρχου που κάνει πουστιές γράφτηκαν και στα comments ενός δικού μου ποστ. Ψοφάω όμως να δω τα γλωσσολογικά σεντόνια με τα οποία πάω να μπλέξω.

Κωστής Σπηλιώτης είπε...

Provate your good words make me a slave.

Sot, δεν ξέρω πώς είναι η κατάσταση στην περιοχή που μένεις, αλλά στην Αθήνα υπάρχει ελάχιστη μέριμνα για χώρους πράσινου, οι εναπομείνατες ελεύθεροι χώροι καταλήγουν συνήθως πάρκινγκ, ενώ υπάρχουν πιέσεις και για αλλαγή των χρήσεων γης στον Υμηττό, ώστε να επεκταθεί η οικιστική ζώνη στους πρόποδες του βουνού (όχι ότι δε γίνεται ήδη, αλλά να γίνεται πλέον νόμιμα). Όσοι ανήκουμε στο οικολογικό κίνημα της Αθήνας με τον ένα τρόπο ή τον άλλο, για αυτά τρέχουμε, μπας και σώσουμε ό,τι μπορούμε.

Αγαπητέ περιούσιε, θα περάσω αργότερα να δω και το δικό σου κείμενο, οπότε θα τα πούμε κι εκεί. Για μένα πάντως δεν είναι θέμα πολιτισμού αλλά πολιτικής συνέπειας: δε μπορείς να κρατάς από την οικολογία ή το φιλειρηνικό κίνημα μόνο αυτά που βολεύουν με τα στερεότυπα σου. Το Ομέρ Πριόνης είναι όντως πολύ πετυχημένο.

Μάρξ, αρχίζω να γράφω...

Κωστής Σπηλιώτης είπε...

Λοιπόν, η αναρτησούλα αυτή προϋποθέτει τρεις βασικές θέσεις για την πολιτική, την κοινωνία και τη γλώσσα: α) Η γλώσσα βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την κοινωνία και τους/τις ομιλητές/τριες, διαμορφώνεται από την κοινωνία, αλλά και τη διαμορφώνει, όντας το βασικότερο μέσο επικοινωνίας. β) Ανεξαρτήτως του πόσο σημαντικά είναι για την πολιτική μας ατζέντα, ο σεξισμός και η ομοφοβία (διακρίσεις είτε λόγω φύλου, είτε λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού) είναι ξεκάθαρες μορφές αδικίας και πρέπει να καταδικάζονται. γ) Καλό είναι οι πολιτικές θέσεις που παίρνει κανείς/μιά να χαρακτηρίζονται από συνοχή. Οι ιδέες της οικολογίας σε όλες τους σχεδόν τις μορφές (βαθιά οικολογία, κοινωνική οικολογία, οικοαυτονομία, πράσινη πολιτική κτλ.) έχουν συνδεθεί με το σεβασμό των δικαιωμάτων κάθε είδους ζωής στον πλανήτη.
Οι παραδοχές αυτές όμως ανοίγουν και δεν κλείνουν τη συζήτηση όσον αφορά το θέμα μας. Πρέπει πρώτα να αλλάξουμε την κοινωνία και μετά να περιμένουμε η γλώσσα να ζυμωθεί διαλεκτικά με τη νέα κατάσταση; Πιέζουμε αντίθετα για γλωσσικές πολιτικές και γλωσσικές συμβάσεις που θα αναπαράγουν προοδευτικές κοινωνικές ιδέες, ποντάροντας στους μηχανισμούς ασυνείδητης ιδεολογικής διαμόρφωσης των υποκειμένων από τη γλώσσα; Μήπως κινδυνεύουμε έτσι από μια λογοκρισία του πολιτικά ορθού, καθώς η δημιουργική αυτοέκφραση κάποιες φορές αξιοποιεί ρατσιστικές και σεξιστικές χρήσεις της γλώσσας; Τέλος, πόσο ευγενική και πολιτικά ορθή μπορεί να είναι μια πολεμική ρητορική εναντίον ενός πολιτικού αντιπάλου;
Νομίζω κατ' αρχήν πως δε μπορεί να δοθεί μια απάντηση που να κάνει σε όλες τις περιπτώσεις. Δε μπορώ να ζητήσω από το/τη δεκαπεντάχρονο/η μαθητή/τρια που γράφει στον τοίχο “Μπάτσοι μουνιά” να είναι συνειδητοποιημένος/η ότι αναπαράγει ένα στερεότυπο για τα ακάθαρτα και μολυσμένα γυναικεία γεννητικά όργανα που έχει συνδεθεί με το γενικότερο ιδεολόγημα της γυναικείας κατωτερότητας. Μπορώ όμως να εξοργίζομαι όταν μια μαοϊκή οργάνωση κατεβαίνει σε διαδήλωση το Δεκέμβρη με πανό “Πούστη Κούγια”. Αυτοί οφείλουν να ξέρουν καλύτερα.
Το βασικό μου αντεπιχείρημα με φίλους αριστερούς (δε μου ξέφυγε το “ους/ες”, τα ακούω αυτά μόνο από άντρες) στο ότι η γλωσσική πολιτική ορθότητα αποστειρώνει τη γλώσσα από την αυθόρμητη δημιουργικότητά της, είναι ότι βρισκόμαστε εκτός του αυθορμητισμού εξ αρχής. Ένα πανό διαδήλωσης, ένα άρθρο σε εφημερίδα, μια ανάρτηση σε μπλογκ όσον αφορά τα καθ' ημάς, δεν προκύπτει μέσα σε μια ροή απροσχεδίαστου προφορικού λόγου. Το σκεφτόμαστε από εδώ, το σκεφτόμαστε από εκεί, γράφουμε, σβήνουμε, και μετά δημοσιεύουμε ή γράφουμε με λαδομπογιά, αναλαμβάνουμε την ευθύνη του δημόσιου λόγου μας. Ο/η ρήτορας μπορεί να καμώνεται τον/την απλό/ή ομιλητή/τρια, αλλά δεν πρέπει να το πιστεύει κιόλας. Ο/η ρήτορας βέβαια μπορεί να θεωρεί μη σημαντικό το ζήτημα ή να θέλει να απευθυνθεί σε ένα πιο λαϊκό ακροατήριο, χαϊδεύοντας τα προκατειλημμένα αυτιά του (έτσι ερμηνεύω το πανό της μαοϊκής οργάνωσης). Σε αυτήν την περίπτωση όμως έρχομαι να κατηγορήσω το/τη ρήτορα για ασυνέπεια και τυχοδιωκτισμό.
Φτάνουμε λοιπόν στον πούστη και την πουστιά. Παραθέτω από το λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη κάνοντας κεφαλαία τα στοιχεία που βολεύουν την επιχειρηματολογία μου. Όπως ισχύει γενικά στα λεξικά, το 1 είναι η βασική χρήση της λέξης:
πούστης ο [pústis] O11 : (λαϊκ., ΜΕΙΩΤΙΚΟ) 1. ο παθητικός ομοφυλόφιλος άντρας· αδερφή: Tους πούστηδες δεν τους παίρνουν στο στρατό. Mόλις τον άκουσα να μιλάει, αμέσως κατάλαβα πως είναι ~. 2α. (ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ, ΥΒΡΙΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ): Mου έκλεψε το πορτοφόλι, ο ~! Φύγε, ρε πούστη, από δω! Aν με γελάσεις, θα είσαι μεγάλος ~. Tον έπιασα, τον πούστη, να κρυφακούει. β. (για θαυμασμό ή έκπληξη): Bρε τον πούστη, πάλι τα κατάφερε να ξεφύγει! Kοίτα πόσο γρήγορα τρέχει, ο ~! γ. (οικεία προσφώνηση): Έλα (β)ρε πούστη, πες μας τι έγινε. || (προφ. έκφρ.) του πούστη, για να δηλώσει ότι κτ. είναι προφανές, αυτονόητο ή απλό και εύκολο: Θα τα καταφέρεις μόνος σου; – E, του πούστη! πουστράκι το Yποκορ. πουστράκος ο Yποκορ. πουστάρα η Mεγεθ. πούσταρος ο Mεγεθ. [τουρκ. puşt (από τα περσ.) -ης· πούσταρ(ος) -άκι, -άκος και ανομ. αποβ. του πρώτου [a]· πούστ(ης) μεγεθ. -άρα, -αρος]
πουστιά η [pustxá] O24 : (λαϊκ., προφ.) ανέντιμη ενέργεια, συμπεριφορά, παλιανθρωπιά, ατιμία: Mην κάνεις πουστιές! πουστίτσα η Yποκορ: Άσε τις πουστίτσες, δεν περνάν σ΄ εμένα! [πούστ(ης) -ιά· πουστ(ιά) -ίτσα]
Η πουστιά παράγεται από τον πούστη που αναφέρεται κατ' αρχήν στον παθητικό ομοφυλόφιλο και είναι μειωτικός χαρακτηρισμός, αναπαράγοντας το στερεότυπο για την υποκρισία και την ατιμία που χαρακτηρίζει κάθε άνθρωπο που “τον παίρνει”, αφού χάνει τις ηθικές ιδιότητες του ανδρισμού, όντας στη θέση της γυναίκας. Η ελληνική γλώσσα μας δίνει μια σειρά από συνώνυμα για την πουστιά (αντιγράφοντας από το λήμμα υποκριτής και άτιμος του Λεξικού συνωνύμων Σιδέρη: υποκριτής, ανειλικρινής, διπρόσωπος, σκυλί, αναξιόπιστος, κάλπης, φαρισαίος, σουπιά, φίδι, άτιμος, αισχρός, ανήθικος, παλιάνθρωπος, καοήθης, δόλιος, ανέντιμος, μπαμπέσης, ανυπόληπτος, επονείδιστος κτλ.). Το ότι επιλέγουμε ομαδικά και ομοθυμαδόν να χρησιμοποιήσουμε αυτήν ακριβώς τη λέξη. πολύ φοβάμαι ότι προκύπτει όντως από αυθορμητισμό, τον αυθορμητισμό του φαλλοκρατισμού να υποτιμά οποιον/αδήποτε γαμιέται, αλλά και του μικροαστισμού να κράζει οποιον/αδήποτε διαφέρει από τις νόρμες των νοικοκυραίων.
Κλείνοντας, δεν πιστεύω σε έναν συνολικό “καθαρισμό” της ελληνικής γλώσσας από ρατσιστικά, σεξιστικά και ομοφοβικά στοιχεία, κυρίως γιατί τον θεωρώ ανέφικτο. Πιστεύω όμως ότι ο λόγος που προκύπτει από συνειδητή επεξεργασία και δημοσιεύεται, οφείλει να είναι ιδεολογικά συνεπής και πολιτισμένος, αν όχι πολιτικά ορθός. Επιπλέον η μάχη ενάντια στο ρατσισμό, το σεξισμό και την ομοφοβία, δε μπορεί να περιορίζεται στο πεδίο της γλώσσας, αλλά οφείλει να βγαίνει στο δρόμο, στους εργασιακούς και εκπαιδευτικούς χώρους, όπου τα διακυβεύματα είναι πολύ βασικότερα από τη συμβολική βία, να προωθεί την κοινωνική αλλαγή που θα αλληλεπιδράσει με τη γλώσσα. Το ότι όμως μια μάχη είναι μερική, δε σημαίνει ότι είναι και ασήμαντη.

Αυτά, αγαπητέ Μαρξ, τουλάχιστον για αρχή :-)

sot είπε...

Δυστυχώς τα μικρόβια της απληστίας και της αναισθησίας έχουν απλωθεί παντού.

A.F.Marx είπε...

Ο αναμάρτητος κι αυτός που δεν χρησιμοποίησε ποτέ φράσεις όπως
"α, τον (μ)πούστη τον Μπους" ή "όχι πουστιές σε μένα", ας πετάξει πρώτος την κοτρώνα.
(Ηθικά δίδαγμα: όταν ένας γλωσσολόγος σου μιλάει για σεντόνια,το εννοεί )
:)

Κωστής Σπηλιώτης είπε...

Σόρι για την καθυστερημένη απάντηση, έτρεχα πολύ αυτές τις μέρες.

Έτσι είναι αγαπητέ σοτ.

Φίλε Μαρξ, το τελευταίο που με ενδιαφέρει είναι να ρίχνω πιπέρι στο στόμα του κάθε αθυρόστομου. Στο κάτω κάτω κι εγώ που απλώνω τα σεντόνια, δεν είμαι αναμάρτητος, όπως το θέτεις :-) Προσπαθώ να βάλω απλώς το ζήτημα ότι έχει διαφορετική ευθύνη ο δημόσιος λόγος από τον διαπροσωπικό - καθημερινό. Αν έχεις κάποιον ομοφυλόφιλο στο φιλικό σου περιβάλλον και του πεις ότι τρώει σαν πούστης, φαντάζομαι ότι δε θα παρεξηγηθεί, γνωρίζει ότι είστε φίλοι και αστειεύεσαι μαζί του. Επίσης οι περισσότεροι και περισσότερες από εμάς έχουμε πει κάποια στιγμή ότι δε θέλουμε πουστιές. Άλλο όμως αυτά και άλλο το δημόσιο κράξιμο κάποιου, στο όνομα της οικολογικής ευαισθησίας.

Tales from the other side of town είπε...

αυτό το σεντόνι, πολύ μου άρεσε.
και ζητώ και επισήμως την άδεια να το χρησιμοποιήσω, αν και όταν χρειαστεί, αγαπητέ γλωσσολόγε μου.
με λινκ, εννοείται.
:-)

Κωστής Σπηλιώτης είπε...

Αγαπητέ/ή tales καλωσόρισες. Άργησα λίγο να σου απαντήσω γιατί έχει κάποια διαδικασία μέχρι να εκδοθεί η επίσημη άδεια αναδημοσίευσης των κειμένων μας, είναι όμως έτοιμη και σου την παραχωρώ για κάθε χρήση LOL.
Σε ευχαριστώ για τα καλά λόγια, καλωσόρισες!